Πελασγιώτις

Πελασγιώτις
Μία από τις 4 μοίρες της αρχαίας Θεσσαλίας. Η Π. αντιστοιχεί, περίπου με τον σημερινό νομό Λάρισας· τα όριά της όμως στην αρχαία εποχή προεκτείνονταν A μέχρι τον Παγασητικό κόλπο, ενώ BΔ έφταναν μέχρι τη γραμμή Πηνειού -΄Οσσας, χωρίς να περιλαμβάνουν τη σημερινή περιοχή της Αγιάς. Ν, πάλι, τα όρια της Π. τα όριζε η χαμηλή οροσειρά Κυνός Κεφαλαί, χωρίς να φτάνουν δηλαδή, όπως τα N όρια του σημερινού νομού Λάρισας, μέχρι την πόλη των Φαρσάλων, που στην αρχαιότητα ανήκε στη μοίρα της Αχαΐας - Φθιώτιδας. Η Π. πήρε το ονομασία της από το εθνικό όνομα των Πελασγών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η περιοχή αυτή ήταν η μοναδική περιοχή διαμονής της πελασγικής φυλής· Πελασγίς επομένως είναι όνομα που ξεκινάει από την παράδοση, γιατί κάποτε όλοι οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να αποκαλούν όλη τη θεσσαλική πεδιάδα πελασγικόν πεδίον. Έτσι, όταν η Θεσσαλία χωρίστηκε σε 4 μοίρες, Πελασγίς ονομάστηκε η κεντρικότερη αλλά και ευφορότερη περιοχή της. Οι σπουδαιότερες πόλεις της αρχαίας Π. ήταν οι Παγασές, οι Αμφανές, οι Φερές, η Κραννών, η Λάρισα, πρωτεύουσα της Π., η Άργισσα, ο Άτραξ και άλλες μικρότερης σημασίας. Από τις πόλεις αυτές, που σύμφωνα με τις φιλολογικές μαρτυρίες κατά καιρούς έφτασαν σε μεγάλη ακμή παίζοντας σημαντικό ρόλο στην ιστορική πορεία των θεσσαλικών πραγμάτων, σήμερα σώζονται μόνο ασήμαντα ερείπια. Και αυτό όχι σε όλες τις περιπτώσεις. Έτσι σήμερα από όλες τις πόλεις της Π. μόνο η Λάρισα, η Κραννών, οι Παγασές, οι Φερές και η Άργισσα ταυτίστηκαν με βέβαια αρχαιολογικά ευρήματα και σημαντικές επιγραφικές μαρτυρίες. Από τις άλλες πόλεις, που μόνο οι ονομασίες τους έφτασαν μέχρι τις μέρες μας μέσα στις περιγραφές των αρχαίων ιστορικών και γεωγράφων, δεν μένουν παρά υποθετικές θέσεις, που γίνονται προσπάθειες από τους αρχαιολόγους να ταυτιστούν με τις χαμένες για πάντα πελασγικές πόλεις. Σήμερα λοιπόν στην περιοχή της αρχαίας Π. μπορεί κάποιος να σημειώσει στο γρήγορο πέρασμά του τα ερείπια των Αμφανών, που βρίσκονται λίγο πριν φτάσουμε στον Βόλο, από την εθνική οδό, δεξιά, και πολύ κοντά στη θάλασσα. Λίγο πιο πέρα βρίσκονται τα ερείπια του τείχους των Παγασών. Στα όρια του νομού Λαρίσης και Μαγνησίας και στις βορειοδυτικές παρυφές της σημερινής κωμόπολης Βελεστίνο βρίσκονται τα λείψανα των αρχαίων Φερών, τα ερείπια δωρικού ναού και λίγα μέτρα από το οχυρωματικό τους τείχος. Από την πελασγική πρωτεύουσα σώζονται μόνο παραδόσεις και αναμνήσεις. Το αρχαίο θέατρό της καταστράφηκε και μόνο κινητά ευρήματα στο Μουσείο της Λάρισας και του Βόλου μας πληροφορούν για τη ζωή της παλαιάς πρωτεύουσας των Πελασγών. Από την Άργισσα σώζονται τα λείψανα του τείχους της και κοντά στον νομό Τρικάλων συχνά οι κάτοικοι μαζεύουν στα χωράφια, και χωρίς να το ξέρουν καταστρέφουν τις περισσότερες φορές, επιγραφές, νομίσματα και επιτύμβια ανάγλυφα, που η παρουσία τους βοηθάει τους αρχαιολόγους να αναπαραστήσουν με κόπο και πολλή φαντασία τη φυσιογνωμία της χαμένης πελασγικής πόλης του Άτραγος. Την ίδια τύχη είχε και η Κραννών, από τη ζωή και τη δόξα της οποίας έφτασαν μέχρι τις μέρες μας μόνο τα ταφικά της μνημεία.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • Πελασγιῶτις — fem nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Πελασγιῶτιν — Πελασγιῶτις fem acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Πελασγιώτιδας — Πελασγιῶτις fem acc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Πελασγιώτιδι — Πελασγιῶτις fem dat sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Πελασγιώτιδος — Πελασγιῶτις fem gen sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Πελασγιώτης — ὁ, θηλ. Πελασγιῶτις, ώτιδος, Α 1. το θηλ. ἡ Πελασγιῶτις μια από τις τέσσερεις περιοχές ή τετραρχίες στις οποίες χωριζόταν η Θεσσαλία κατά τους ιστορικούς χρόνους και η οποία περιλάμβανε την πεδιάδα τής Λάρισας μέχρι τον Παγασητικό Κόλπο 2. ο… …   Dictionary of Greek

  • τετραρχία — Διοικητικό σύστημα που εφάρμοσε ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Διοκλητιανός (284 305) με αντικειμενικό σκοπό τον ουσιαστικότερο έλεγχο της αυτοκρατορίας, που τον 3o αι. μ.Χ. δοκιμάζεται από οξύτατη οικονομικο κοινωνική και πολιτική κρίση και από… …   Dictionary of Greek

  • Εστιαιώτις ή Ιστιαιώτις — Περιοχή της Θεσσαλίας κατά την αρχαιότητα. Ήταν το ένα από τα τέσσερα τμήματα στα οποία είχε διαιρεθεί η θεσσαλία. Τα άλλα τρία ήταν η Πελασγιώτις, η Θεσσαλιώτις και η Φθιώτις. Η Ε. βρισκόταν στο δυτικό μισό του βόρειου τμήματος της Θεσσαλίας και …   Dictionary of Greek

  • Θεσσαλία — I Ιστορική γεωγραφική περιοχή και περιφέρεια (13.903 τ. χλμ., 753.888 κάτ.) της ηπειρωτικής Ελλάδας. Στα Α συνορεύει με τη δυτική Μακεδονία, στα Δ με την Ήπειρο, στα Ν με τη Στερεά Ελλάδα, και στα Α βρέχεται από το Αιγαίο πέλαγος. Η Θ. διαιρείται …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”